Süd Vəzisi Xərçəngi Müalicəsi

Süd vəzisi xərçənginin müalicəsi üçün qrup işi lazımdır.  Bu qrupun içində xəstənin əməliyyatını həyata keçirən ümumi, cərrah xemoterapiya tətbiq edən onkoloq, şüa müalicəsini həyata keçirən radiasiya onkoloqu, diaqnoz qoyulmasını təmin edən radioloq və patoloq ilə birlikdə xəstəyə yeni süd vəzisi düzəltmək üçün plastik cərrah olmalıdır. Süd vəzisi xərçəngi sadəcə xəstəyə deyil, ətrafındakı insanlara da psixoloji anlamda vacib dərəcədə təsir edən bir problemdir. Belə bir həkimlər qrupunun içində psixoloji dəstək verən bir psixoloq və ya psixiatr da olmalıdır. Bu həkimlər süd vəzisi xərçəngi mövzusunda savadlı və mütəxəssis olmalıdırlar.

Süd vəzisi xərçəngi üçün müxtəlif müalicə texnikaları var. Bunlar tək və ya birlikdə tətbiq edilə bilər.

1-Cərrahi müalicə
2-Radioloji terapiya ( Şüa müalicəsi )
3-Xemoterapiya ( Dərman müalicəsi )
4-Hormonoterapiya (Hormon müalicəsi)

CƏRRAHİ MÜALİCƏ

Xəstənin müalicəsi xərçəngli toxumanın cərrahi yolla çıxarılması ilə başlayır. Lazımi hallarda qoltuq altı limfa vəziləri də təmizlənir. Günümüzdə süd vəzisi xərçənginin müalicəsində bir neçə müxtəlif cərrahi müdaxilə metodları istifadə edilir. Bu metodlar: 1- Süd vəzisinin cərrahi yolla tamamilə alındığı əməliyyatlar; 2-Sadəcə şişin alınıb süd vəzisi toxumasının qorunduğu əməliyyatlar olaraq əsas 2 qrupa bölünür.

Keçmiş illərdə bütün süd vəzisi toxumasının çıxarıldığı geniş cərrahi əməliyyatlar aparılırdı. Xərçəngin diaqnozunun daha erkən qoyulması, zamanla əməliyyatları minimal vəziyyətə gətirdi. Günümüzdə sadəcə xərçəngli sahənin çıxarılması və süd vəzisinin qorunması, qoltuq altı limfa vəzilərindən isə nümunə alınması sayəsində xəstələrdə müvəffəqiyyətli nəticələr əldə edilir.

Süd vəzisini qoruyan cərrahi əməliyyatlarda xərçəngli toxuma çıxarılaraq süd vəzisinin yerində buraxıldığı əməliyyatlardır. Erkən diaqnoz qoyulan xəstələrdə süd vəzisini qoruyan əməliyyatlar aparılır və beləliklə də süd vəzisini almaqa ehtiyac qalmır. Xüsusilə də erkən dövrdə olan süd vəzisi xərçənglərində süd vəzisini qoruyan əməliyyatlara əlavə olaraq qalan süd vəzisi toxumasına radioterapiya tətbiq edilir. Bu yolla aparılan müalicələrin müvəffəqiyyət səviyyəsi bütün süd vəzisinin alınması qədər yüksəkdir.

Gecikmiş süd vəzisi xərçənglərində süd vəzisinin bir neçə yerində xərçəng tapılması kimi hallarda və ya bəzi çox bədxassəli süd vəzisi xərçənglərində süd vəzisini tamamilə almaq lazım gələ bilər. Belə vəziyyətdə istəyən xəstəyə eyni anda yeni süd vəzisi toxuması da nəql edilə bilər.
Bütün süd vəzisinin alındığı hallarda xəstəyə radioterapiya tətbiq etməyə ehtiyac qalmır. Qoltuq altı limfa vəzilərindən biopsiya məqsədilə nümunələr alına bilər. Bu ayrı bir kəsik atılaraq həyata keçirilir.

Tətqiqatlar nəticəsində məlum olmuşdur ki, bütün süd vəzisinin alındığı əməliyyatların, süd vəzisini qoruyan əməliyyatlarla müqayisədə heç bir üstünlüyü yoxdur. Yəni daha kiçik bir süd vəzisi cərrahiyəsini tətbiq edərək də eyni müvəffəqiyyətli nəticələri əldə etmək olur. Bunun üçün əsas şərt xərçəngin çox inkişaf etmiş olmamasıdır.

LİMFA VƏZİSİ BİOPSİYASI

(sentinel limfa vəzisi biopsiyası)
Bu metodun tətbiqinə yaxın vaxtlarda başlanmışdır və məqsədi; lazımsız qoltuq altı cərrahiyələrini əngəlləməkdir. Süd vəzisindəki xərçəng hüceyrələrinin köçdüyü qoltuq altındakı ilk limfa vəzisini tapıb çıxarmaq yoluyla həyata keçirilir. Əgər oraya bir sıçrama yoxdursa, bütün qoltuq altı vəzilərinin hamısını çıxarmağa ehtiyac qalmaz.

Bu metodda əməliyyatdan əvvəl süd vəzisindəki şişin ətrafına zərəri olmayacaq miqdarda radioaktiv maddə və/və ya mavi boya ilə incə uclu şpris vasitəsilə hər tərəfini əhatə edərək verilir və süd vəzisindən qoltuq altına doğru gedən ağ qan (limfa) yolu ilə onun çata bildiyi qoltuq altındakı ilk limfa vəzisi tapılır. Əməliyyat zamanı çıxarılan bu limfa vəzisi əməliyyatxanada hazır olan patoloq tərəfindən baxılır. Bu araşdırmanın nəticəsinə görə qoltuqaltı cərrahiyəsinin aparılıb aparılmayacağına qərar verilir. Patoloji müayinə nəticəsi şiş sıçramış olaraq gəldiyi zaman qoltuq alti cərrahiyəsi aparılaraq qoltuq altı limfa vəziləri tamamən təmizlənir. Patoloji müayinə nəticəsi şiş sıçramamış olaraq gəldiyi zaman isə qoltuq altı cərrahiyəsi aparılmır və əməliyyat bu mərhələdə başa çatdırılır.

2- XEMOTERAPİYA

(DƏRMAN MÜALİCƏSİ)

Xərçəng hüceyrələrini öldürəbilən dərmanlarla aparılan müalicədir. Bu dərmanlar ağızdan və ya damardan verildikdən sonra bütün bədənə yayılır. Ümumiyyətlə, eyni anda bir neçə dərman birlikdə verildiyi zaman daha təsirli olur. Xemoterapiya, kurs olaraq verilir. 4-6 müalicə kursu planlanır. Hər kurs təxminən 3 həftədir. Bu da cəmi 3-5 aylıq xemoterapiya müddəti deməkdir.

Bəzi hallarda aparılan əməliyyata əlavə olaraq dərman müalicəsi də əlavə etmək lazım gələ bilər. Xəstələrdə əməliyyatdan sonra aparılan müayinələrdə hər hansı sahədə xərçəng qalmamış olsa belə, qoruyucu tədbir olaraq bir müddət dərman müalicəsi aparıla bilər. Bu müalicəyə adyuvan xemoterapiya deyilir.

Neoadyuvan xemoterapiya isə xərçəngin 3-cü mərhələsində olan xəstələrdə mövcud olan şişin ölçülərini kiçiltmək və cərrahiyə əməliyyatına uyğun vəziyyətə gətirmək məqsədilə aparılır. Neoadyuvan xemoterapiyanın bir faydası da aparılan xemoterapiyanın şiş üzerindəki təsirliliyinin müşahidə edilməsidir.

4- HORMON MÜALİCƏSİ

Bəzi süd vəzisi xərçəngi hüceyrələri, daxillərində olan hormon reseptorları vasitəsilə esterogene qarşı həssas ola bilirlər. Yəni esterogen hormonu bu xərçəng hüceyrələrinin böyümələrinə və artmalarına səbəb ola bilər. Hormon müalicəsində məqsəd, daxilində esterogen reseptoru olan və bu hormona həssas olan xərçəng növlərində esterogenin təsirini ortadan qaldıraraq, xərçəngin inkişafının qarşısının alınmasıdır.

Selektiv Esterogen Reseptor Modulyatorları (SERM) arasında ən çox tanınan və uzun illərdir istifadə edilən Tamoksifen-dir. (Nolvadeks). Digər SERM-lər isə toremifen, idoxifen və droloxifen-dir.

Tamoksifen, hormon reseptoru pozitiv olan bütün süd vəzisi xərçəngi olan xəstələrdə istifadə edilir. Əlavə olaraq, süd vəzisi xərçəngi baxımından yüksək riskli olaraq qəbul edilən qadınlarda da istifadə edilə bilər. İsti basma, vaginal qanaxma və axıntı, görmədə pozğunluqlar kimi yan təsirləri ola bilər.

Ovarian Ablasiya; Yumurtalıqlardan esterogen ifrazının tamamilə əngəllənməsidir. Ablasiya, cərrahi olaraq (ovoferektomiya) aparıla bildiyi kimi, dərmanlar və ya radiasiya vasitəsilə də həyata keçirilə bilir.

İNKİŞAF ETMİŞ KÖMƏKÇİ DİAQNOSTİK METODLAR

İYNƏ BİOPSİYASI

Süd vəzinizdə əllə hiss edilən kütlə və ya mammoqrafiyada şübhəli bir sahə olduğu hallarda xəstəliyin dəqiq diaqnozu, sadəcə o sahədən alınan nümunə toxumanın tətqiqi ilə qoyulur. Toxuma nümunəsinin alınmasına biopsiya, alınan hissənin mikroskop altında tətqiqinə və bunun nəticəsində diaqnoz qoyulmasına patoloji tətqiqat deyilir.  Biopsiya əməlyyatxana şəraitində cərrahi metodlar ilə həyata keçiriləcəyi kimi,  o sahəyə sadə bir iynə sancılaraq da nümunə alına bilər.

İynə biopsiyası ən asan proseduradır. Şübhəli yerdən sadə şpris vasitəsilə nümunə almaqdan ibarətdir. Alınan nümunə dərhal boyanıb tətqiq edilə bilər. Bu metodun üstünlükləri sadə, ucuz, sürətli və etibarlı olmasıdır. Uzun müddətli boyama texnikaları lazım gelmediyi üçün xəstəyə dərhal diaqnoz qoyula bilir.

İyne biopsiyasının mənfi cəhətləri: xüsusilə homogen olmayan kütlələrdə diaqnoztika şansının az olması; kütlə çıxarılmadığı üçün aparılan proseduraların müalicəvi təsirinin olmamasıdır. Ayrıca iynə ilə alınan materialı araşdıran patologiya üzrə mütəxəssis bu mövzuda təcrübəli olmalıdır.

İŞARƏLƏMƏ və CƏRRAHİ BİOPSİYA

Əllə hiss edilən kütlənin və ya mammoqrafiyada tapılan şübhəli sahənin əməliyyatxana şəraitində tamamilə çıxarılmasına cərrahi biopsiya deyilir. Cərrahi biopsiya ilə kütlənin hamısı çıxarılıb patoloji tətqiqata göndərildiyinə görə  iynə biopsiyası ilə müqayisədə həm daha etibarlıdır, həm də aparılan iş müalicəvi təsirə malikdir. Cərrahi biopsiyanın mənfi cəhəti isə əməliyyatxana şəraitində həyata keçirilən kiçik müdaxilə olması, maddi tərəfi və dəqiq diaqnoz üçün 2 gün lazım olmasıdır.

Cərrahi biopsiya apara bilmək üçün kütlə əllə hiss edilən olmalıdır. Kütlə kiçikdirsə və ya sadəcə şübhəli bir sahədən ibarətdirsə, əllə hiss edilməyə bilər. Əllə hiss edilməyən kütlələr işarə qoyulmadan çıxarıla bilməz. Işarələmə, çıxarilacaq sahənin əvvəldən ultrasəs və ya mammoqrafiya vasitəsilə tapılması, boya və ya sim ilə görünə bilən vəziyyətə gətirilməsidir.

İşarələmə üçün xüsusi nazik sim və ya metilen mavisi istifadə edilə bilər. Bu prosedura lokal anesteziya ilə həyata keçirilir. Işarələmədən sonra xəstə əməliyyatxanaya alınıb cərrahi biopsiya prosedurası həyata keçirilir.

Devamını Oku

Dr.Cəlil Bağırov|40 yaş üstü qadınlarda südvəzi xərçəngi riski gənc qadınlara görə 4 qat artım göstərir

 

Qadınlarda 40 yaşından sonra bədəndə hormonal tarazlığın dəyişməsi ilə birlikdə müxtəlif xəstəliklərlə üzləşirlər.

Necə deyerlər 40 gəldi dərd gəldi... Ancaq heç bir şikayət olmamasına baxmayaraq, menopauz sonrası meydana çıxan bir çox xəstəlik, davamlı müayinə və tədqiqlər sayəsində başlanğıc mərhələsində önlənə bilir.O üzdən 40 yaşın üzərindəki qadınların sağlamlıqlarını qorumaq üçün diqqət etməsi lazım olan nüansları nəzərinizə çatdırmaq istəyirəm...

Həyat keyfiyyətini artırmaq sizin öz əllərinizdədir...

40 yaşın üzərindəki qadınları yüksək təzyiq, piylənmə, hərəkətsiz həyat, diabet, stress və menopauz- xəstəlikləri qıcıqlandırıcı faktorlardır. Əsasən də südvəzi xərçəngi və ürək- damar xəstəliklərində görülən artımlar mövzusunda 40 yaşın üzərindəki qadınların daha diqqətli olması lazımdır. Alınacaq tədbirlərin həyat keyfiyyətini və müddətini artıracağı unudulmamalıdır.

Uzun müddət spirt və siqaretin qəbulu xərçəngə dəvətnamə yaza bilər...

Siqaretin insan sağlamlığı üzərindəki mənfi təsiri məlumdur. Spirt qəbulu da həzm enzimlerini pozub, qaraciyər və beyin üzərində mənfi təsir etməkdədir. Siqaret istifadəsi, başda ürək damar xəstəlikləri olmaq üzrə; ağciyər, yemək borusu,uşaqlıq boynu, mədəaltı vəzin,südvəzin, böyrək və qan xərçəngi riskini artırmaqdadır. Spirt istifadəsi isə qaraciyər və yemək borusu xərçənginə yol aça bilməkdədir.

Südvəzi xərçəngi riski 4 qat artır

40 yaş üstü qadınlarda südvəzi xərçəngi riski gənc qadınlara görə 4 qat artım göstərir. Qadınların müəyyən aralıqlarla öz-özünə südvəzi müayinəsi edərək südvəzi xərçəngini irəli mərhələlərə çatmadan özünə və həkiminə yardımçı olmuş olarlar. Əllə edilən müayinələrdə, südvəzi toxuması və quruluşuunda hər hansı bir dəyişiklik dərhal fərq edilə bilər. Bu da erkən diaqnoz qoyulmasını mümkün edəcək. Əllə müayinə mütləq ayda 1 dəfə edilməlidir. Bunun yanında illik həkim müayinələri və ultrasəs, mamografi kimi müayinələri də etdirmək həyati əhəmiyyət daşımaqdadır.

Doğru qidalanaraq sağlam yaşayın..

Doğru qidalanma ilə birlikdə kifayət qədər su qəbulu, bədən sağlamlığını qorumaq və toksinlərin atılması üçün çox əhəmiyyətlidir. Duz, şəkər, yağ və karbohidratların qəbulu azaldılmalıdır. Bədən çəkisinin normaldan az ya da çox olması müxtəlif sağlamlıq problemlərinə zəmin hazırlayar. Bunun üçün qidalanmaya diqqət edilməsinin yanında gündəlik idman fəaliyyətləri artırılmalıdır. Bədəni yormayacaq şəkildə gündəlik gəzintilər və ya üzmə kimi idmanlar axsatmadan edilməlidir. Fitness ya da yoga da, hərəkətli və sağlam bir həyat üçün əhəmiyyətlidir. Artıq çəki başda ürək damar xəstəlikləri olmaq üzrə diabet, bəzi xərçəng növləri və iflic riskini artırdığı unudulmamalıdır.

Qadınlar üçün həyati əhəmiyyət daşıyan testlər...

40 yaşından sonra qadınların xüsusilə müəyyən şikayətlər başlamadan əvvəl bir sıra əhəmiyyətli xəstəliklərin erkən diaqnozu qoyulmasına yardım edən bəzi müayinələrdən keçməlidirlər. Məsələn uşaqlıqboynu xərçənginin erkən diaqnozunda illik smear testleri və ya bağırsaq xərçənglərinin diaqnozunda nəcis və qan testləri və kolonoskopiya müayinəsi həyati əhəmiyyət daşımaqdadır.

Sümüklərinizi kalsium qəbulu ilə qoruyun...

Osteoporoz yəni sümük əriməsi, asan qırıqlara səbəb olduğu üçün qadınların yatağa bağlı qalmasına səbəb ola bilməkdədir. Daimi idman, gəzinti və kalsium qəbulunu artırmaq osteoporozdan qorunmaq üçün sizə yardımçı olmuş olar. Bunun yanında günəşdən doğru şəkildə istifadə etmək lazımdır. Çox miqdarda qəhvə, siqaret, spirt istifadəsi və bəzi dərmanların qəbulu osteoporoz yəni sümük əriməsi riskini artıra bilər.

Krassvord həll edərək yaddaşınızı gücləndirin...

Yaddaşı güclü etmək üçün yağlı, duzlu və şəkərli qidalardan uzaq dayanmaqla birlikdə idman etmək də əhəmiyyətlidir. Davamlı yeni şeylər öyrənmək və krassvord həll etmək də yaddaşın gümrah qalmasını təmin edəcək. Bununla birlikdə nizamlı cinsi həyatı davam etdirmək həm fiziki,həm də psixoloji baxımdan əhəmiyyətlidir.

Həyatınızın hər bir dönəmində sağlam yaşamaq diləyilə : Dr.Cəlil Bağırov

Devamını Oku

Dr.Cəlil BağırovYaşınızla birlikdə "Südvəzi xərçəngi" riski də artır

Südvəzi xərçəngində ən əhəmiyyətli risk faktorları qadın cinsiyyətinə sahib olmaq və yuxarı yaş həddidir. Yaş irəlilədikcə südvəzi xərçəngi riski artmaqdadır.

Döşdə bu əlamətlərə əhəmiyyət verin

• itməyən kütlə, şişkinlik
• Döş başının içəri çökməsi, axıntı
• Döş dərisində çekinti, portağal qabığı görünüşü, qızartı
• Döşün şəklində dəyişiklik, asimmetriya varlığı
• Döş başında qabıqlanma, soyulma

Döş xərçənglərinin yüzdə 5-10'u ana və atadan irsi olaraq keçən genlərdən qaynaqlanmaqdadır. Mutasiya adı verilən bu dəyişikliklər, ən tez döş xərçəngiylə əlaqəli BRCA1 və BRCA2 genlərində olmaqdadır. Bu genlerin xaricində ailə əhvalatı, heç doğum etməmiş ya da irəli yaşda doğum etmiş olmaq, uzunmüddətli doğum idarə həbi istifadə,abort etmək,əmizdirməmək,menopauz sonrası hormon müalicəsi almaq, çox kilo və piylənmə südvəzi xərçəngi inkişafına yol aça bilən əhəmiyyətli faktorlardandır. Riski artıran səbəblər arasında adət görülən dövrün çox olmasınin da payı vardır. Bu səbəblə hamiləlik ya da əmizdirmə kimi qadınların adət dövrlərini kəsilməyə uğradan faktorlar risk azaldıcı faktorlardan hesab edilir.

Sağlam və güclü olmaq diləyilə : Dr.Cəlil Bağırov

Devamını Oku

Mütləq və mütləq - Südvəzi sağlamlığı üçün bunlara diqqət edin!!!

Bu gün,hər 8 qadından biri südvəzi xərçənginə tutulmaq riski ilə yaşayır.Bu xəstəliyin sizdə olmaması üçün ən azı sağlam həyat tərzi yaşayın.

Mən deyərdim ki,"ən böyük riski, sağlam olmayan bir həyat şəklini seçərək adam özü meydana gətirir." Xüsusilə fasiləsiz doğum idarə həblərinin istifadəsi,gec ailə qurmaq,doğmamaq,abortlar,piylənmə, hərəkətsizlik, həddindən artıq elektron cihazlardan istifadə, stress, şüursuz dərman istifadəsi, qatqılı hazır qidalar, tez-tez rentgen, tomoqrafiya, mamografi çəkdirmək xərçəngi qıcıqlandırıcı faktorlardır. "Ağır metallara diqqət" edilməli ,alüminium tərkibli dezodorant, teflon qazan və tava, amalgam diş plombu, etil tərkibli divar boyası, təbii olmayan kosmetik məhsullar və karbon,zəhərli qazlardan uzaq durmağınız məsləhətdir.
Ayda bir "öz-özünə müayinə" edin. Sağ(sol)döşü müayinə üçün sağ(sol)əlinizi boynunuza qoyun, döşü və ardından qoltuqaltını sol(sağ)əllə müayinə edərək hər hansı bir kütləni hiss edib etməməyinizə nəzarət edin. Hiss edirsinizsə dərhal həkim mütəxəssisə müraciət edin.20 - 40 yaş aralsındasanızsa iki ildə bir, 40 yaş üstündesenizse hər il südvezi müayinəsi etdirin.
Döş xərçənglərinin yüzdə 10-15-inin irsi səbəblərdən qaynaqlandığı bilinir. BRCA 1 və BRCA 2 gen testləri ilə irsi döş xərçəngi müayinəsi etdirə bilərsiniz.
Yağlı və heyvani qidaları az, tərəvəz və meyvələri daha çox qəbul edin. Qatqılı qidalar yerinə təbii evdə hazırlanmış qidalara üstünlük verin.
Siqaretdən və siqaret çəkilən mühitlərdən uzaq durun. Ayrıca ağır metal tərkibli teflon qazan-tava, alüminium tərkibli dezodorant, gülləli divar boyası kimi məhsulları istifadə etməyin. Varsa amalgam diş plombunu ağ plomb ilə deyişdirin!
Hər gün yarım saatdan az olmamaq şərtiylə hərəkət edin. Mümkün qədər hərəkətli, fiziki aktivli bir həyat sürün.
Xərçəng immunitet sistemini zəiflədən bir xəstəlik olduğu üçün gündə 1000 mg. C vitamini qəbul edin. Allergiya, virus, parazit, göbələk, infeksiya, stress kimi hallar da immunitet sistemini zəiflədir və kiçik kimi görünən bu narahatlıqlarınızın müalicəsinə laqeyd yanaşmayın.
Bədən kütlə İndeksin 25-i keçməməli. Lazımdırsa kilo vermək üçün mütəxəssis həkimdən dəstək alın.
Elektromaqnetik çirklilikdən mümkün olduğunca uzaq dayanmağa çalışın. Cib telefonu,TV istifadənizi məhdudlaşdırın,elektrik cihazlarini istifadə etmədikdə cərəyandan ayırın.Mikrodalğalı soba, saç qurutma aparatı başda olmaq üzrə bütün elektron cihazlardan az istifadə edin.Ayda bir "öz-özünə müayinə" edin. Sağ(sol)döşü müayinə üçün sağ(sol)əlinizi boynunuza qoyun, döşü və ardından qoltuqaltını sol(sağ)əllə müayinə edərək hər hansı bir kütləni hiss edib etməməyinizə nəzarət edin. Hiss edirsinizsə dərhal həkim mütəxəssisə müraciət edin.20 - 40 yaş aralsındasanızsa iki ildə bir, 40 yaş üstündesenizse hər il südvezi müayinəsi etdirin.Döş xərçənglərinin yüzdə 10-15-inin irsi səbəblərdən qaynaqlandığı bilinir. BRCA 1 və BRCA 2 gen testləri ilə irsi döş xərçəngi müayinəsi etdirə bilərsiniz.Yağlı və heyvani qidaları az, tərəvəz və meyvələri daha çox qəbul edin. Qatqılı qidalar yerinə təbii evdə hazırlanmış qidalara üstünlük verin.Siqaretdən və siqaret çəkilən mühitlərdən uzaq durun. Ayrıca ağır metal tərkibli teflon qazan-tava, alüminium tərkibli dezodorant, gülləli divar boyası kimi məhsulları istifadə etməyin. Varsa amalgam diş plombunu ağ plomb ilə deyişdirin!Hər gün yarım saatdan az olmamaq şərtiylə hərəkət edin. Mümkün qədər hərəkətli, fiziki aktivli bir həyat sürün.Xərçəng immunitet sistemini zəiflədən bir xəstəlik olduğu üçün gündə 1000 mg. C vitamini qəbul edin. Allergiya, virus, parazit, göbələk, infeksiya, stress kimi hallar da immunitet sistemini zəiflədir və kiçik kimi görünən bu narahatlıqlarınızın müalicəsinə laqeyd yanaşmayın.Bədən kütlə İndeksin 25-i keçməməli. Lazımdırsa kilo vermək üçün mütəxəssis həkimdən dəstək alın.Elektromaqnetik çirklilikdən mümkün olduğunca uzaq dayanmağa çalışın. Cib telefonu,TV istifadənizi məhdudlaşdırın,elektrik cihazlarini istifadə etmədikdə cərəyandan ayırın.Mikrodalğalı soba, saç qurutma aparatı başda olmaq üzrə bütün elektron cihazlardan az istifadə edin.Həmişə sağlam yaşamaq diləyilə : Dr. Cəlil Bağırov

Devamını Oku

EHTIYYATLI OLUN! SÜD VƏZİ XƏRÇƏNGİ Səssiz savaş apara bilər

ERKƏN DİAQNOZ DA SİZİN HƏYATINIZI QORUMAQ ŞANSINA MALİKDİR!!!

✔ERKƏN DİAQNOZ☔

Müalicəsi ən asan olan erkən mərhələdəki süd vəzi xərçəngləri tipik olaraq heç bir əlamət göstərməzlər. Bu səbəblə qadınların süd vəzi xərçənginin erkən diaqnozu üçün təklif edilən nəzarət proqramlarının tətbiqi çox əhəmiyyətli və əvəzsizdir.Və bu Süd vəzi xərçənginə erkən mərhələdə diaqnoz qoyulması, müalicə variantlarının sayını, müalicənin müvəffəqiyyətə çatma və həyatda qalma şansını əhəmiyyətli nisbətdə artırar. Erkən diaqnoz edilən süd vəzi xərçəngi, xəstənin döş toxumasına heç bir qalıcı zərər vermədən, sadə bir cərrahi müdaxilə ilə müalicə edilə bilər. Diaqnoz bir az daha gecikdiyində, xəstəliyin müalicəsi üçün döşün hamısının alınması lazım olur və bəzən bu müalicə belə qeyri kafi olar. Əgər xəstəliyin diaqnozu daha da gecikərsə və bədənə yayılarsa, artıq sistemli bir xəstəlik halını almış deməkdir və cərrahi olaraq müalicə edilməsi mümkün deyil. Bu vəziyyətdəki xəstələrə uzun sürən və bəzən də nəticə verməyən ağır dərman müalicələri tətbiq məcburiyyətində qalırıq.

Erkən Diaqnoz - lazım olan əsas
📍📍📍3 Üsul

✔ Şəxsi - Öz Özünə Süd vəzi Müayinəsi (Bu haqda geniş məlumatı səhifəmdə oxuya bilərsiniz)

✔ Klinik müayinə- Etibar etdiyiniz həkim tərəfindən edilən müayinə

✔ Mamografi

Normal da 20 yaşından sonra hər ay şəxsi müayinələrin edilməsini, 40 yaşından sonra isə ildə bir dəfə olmaq üzrə klinik müayinə və mamaografi etməyiniz gərəklidir.Ancaq daha sonrakı mamogramlarınıza istinad olması üçün otuzuncu yaşlarınızda ən azından bir mamografi çəkdirərək saxlamanız məsləhətdir.
Az bir zaman kəsiyi özünüzə ayıraraq Həyatın nəşəsini yaşamağı sizlərə arzulayıram.Allaha əmanət olun.✋✋✋

Hörmətlə : Dr. Cəlil Bağırov

Devamını Oku

Hamiləlik zamanı qidalanma

Hamiləlik, ana olmaq, dünyaya özündən bir canlı gətirmək qədər xoş bir hiss yoxdur. Eyni zamanda da xüsusi, bir o qədər də məsuliyyətli dönəmdir. Körpənin böyüməsi, sağlam olması, ruhən və fiziki olaraq yaxşı inkişaf etməsi ananın sağlamlığı və düzgün qidalanmasından aslıdır. Çünki ana bətnində uşaq ananın qidalandıqlarından özünə lazım olanları seçir və onlarla qidalanaraq böyüyür.

Hamiləlikdə düzgün qidalanmamaq nəyə səbəb olar?

Hamilə ana zəif qidalanmağa başlasa uşaq ana bətnində ananın orqanizmindəki qidalandırırcı maddələrlə qidalanmağa başlayar. Bu da, uşaq ilə yanaşı ananın özünün də sağlamlığını təhlükə altında qoyar. Nəticədə uşaq ölü doğula, fiziki və ya ruhi problemləri ola bilər, erkən doğum da qaçılmaz haldır. Ana da isə qansızlıq, ayaqlarda şiş, sümüklərdə zəiflik yaranır. Ananın düzgün qidalanması doğuşdan sonra körpəyə lazımi miqdarda süd verməsi üçün məcburidir.

Hamiləliyin tələb etdiyi enerji və qida elementləri:

Ət, yumurta, paxlalılar:

Bu qidalar beyin, əzələ, sümük və dişlərin inkişafı, eyni zamanda da qanın artması üçün faydalıdır. Orqanizmin zülal və dəmir ehtiyacını ödəyir.

Süd və süd məhsulları:

Sümüklərin, dişlərin və böyüməyin əsas yardımçılarıdır. Zülal və kalsium qaynağıdır.

Tərəvəz və meyvələr:

Böyümə və inkişaf üçün orqanizmi vitaminlər və minerallarla zənginləşdirər.

Dənli bitkilər:

Kalori və B qrupu vitaminləri özündə birləşdirdiyi üçün böyümə və inkişafa yaxşı təsir edir.

Enerji verən yağ və şəkərlər:

Orqanizmdə enerji çatışmazlığını bərpa edir. Bu qidalandırıcı maddələri normal həyatımızda olduğu kimi hamiləlik dövründə də davamlı qəbul etməliyik.

Kalsium

Kalsium körpə ana bətnində 8 həftəlik olarkən yaranmağa başlayan sümük və dişlərin inkişafında mühüm rol oynayan mineraldır. Buna görə də hamiləlik vaxtı ana namizədləri bol-bol süd, pendir, qatıq və yaşıl tərəvəzlər qəbul etməlidir.

C vitamini

C vitamini orqanizmi xəstəlik, mikroblardan qoruyaraq imuniteti gücləndirir. C vitamini üçün portağal, limon, feyxoa, qırmızı və yaşıl bibər, gül kələmi, pomidor, çiyələk, kahı, kələm və qreyrut qəbul etmək lazımdır.

Folik Asid isə körpənin mərkəzi sinir sisteminin inkişafı üçün bu maddə çox vacibdir. Daha çox yerfındığı, fındıq, gül kələmi, kəpəkli çörək yeməlisiniz.

Lifli qidalar

Bu tip qidalar hamiləlikdə tez-tez rast gəlinən qəbizlik və bağırsaqlardakı problemləri aradan qaldırır. Bulantı olduğu zaman da bu qidalar köməyə gəlir. Lifli qidalar qrupuna daha çox qaysı, kəpəkli çörək, quru üçüm, lobya, qəhvəyi düyü aiddir.

Hamilə analar üçün 2000 kalorilik meyu

Səhər: 1 stəkan süd, 1 yumurta, 1 dilim pendir, 1 dilim çörək, 1 pomidor, 1 xiyar, cəfəri, yaşıl bibər

Ara naharı: 1 meyvə, 1 stəkan ayran, 1 incə dilim çörək

Günorta naharı: 1 boşqab ətli qurulobyalı yemək, 1 boşqab plov və ya makaron, 1 stəkan ayran, 1 boşqab salat, 1 orta dilim çörək, 1 ədəd meyvə

Axşam: 1 boşqab ət – mal əti, balıq və ya toyuq (tərəvəzli), 1 boşqab zeytun yağlı tərəvəzli yemək, 1 stəkan ayran, 1 boşqab salat , 1 orta dilim çörək

Gecə: 1 su stəkan süd və ya 1 boşqab südlü şiriniyyat, 1 boşqab meyvə

Qeyd edək ki, səhər və ya ara naharında 5 zeytun, 1 çay qaşığı bal, doşab qəbul edilə bilər.

Sağlam Körpələrin Dünyaya göz açması diləyilə : Dr.Cəlil Bağırov

Devamını Oku

Dr.Cəlil Bağırov|VAGİNİZM

Vaginizm - cinsi əlaqə zamanı qadının uşaqlıq yolunun əzələlərini istəmədən sıxılması nəticəsində cinsi əlaqənin olmaması və ya çox çətin olması vəziyyətidir. Vaginizm bütün dünyada ginekoloqlar tərəfindən tez-tez qarşılaşılan cinsi problemdir. Ölkəmizdə ortalama olaraq hər 10 qadından 1 və ya 2-si həyat yoldaşı ilə əlaqədə bu problemi yaşayır.

Vaginizm xəstələrində sıxılmalar yalnız vaginal girişdə deyil, eyni zamanda qarın, bel, kürək kimi bədənin başqa nahiyələrindəki əzələlərdə da görülə bilər. Bəzi xəstələrdə isə sıxılmalar bütün bədənə yayılmır, yalnız uşaqlıq yolunda olur və cinsi əlaqəni qeyri-mümkün edir. Hətta bu vaginal sıxılmaların çoxu xəstə tərəfindən deyil, qadının həyat yoldaşı tərəfindən hiss olunur. Bədəndə və ya uşaqlıq yolunda olan bu sıxılmalarını qadın özü idarə edə bilmir. Qadında sıxılma zamanı narahatlıq, qorxu yaranır və nəticədə qadın cinsi əlaqədə olmaqdan imtina edir. Bəzi xəstələr aylar və ya illər sürən evlilik müddətlərinə baxmayaraq hələ də bakirə 1alırlar. Əlbəttə bu problemlar qadın və kişi arasında münasibətə çox pis təsir edir.
Vaginizm özünü yalnız cinsi əlaqəyə girə bilməmə və ya əlaqə zamanı sıxılma kimi əlamətlər ilə göstərmir. Bu xəstəliyin digər əlamətləri də var. Əslində uşaqlıq yoluna edilən hər cür əməliyyat və ginekoloji müayinə vaginizm olan xəstələr tərəfindən xoşagəlməz qarşılanır. Vaginizm olan qadınlar adətən tampon və vaginal şam istifadə edə bilmir.

Vaginizmin səbəbləri 90% da psixoloji problemlərlə əlaqədardır. 10% isə orqanik (yəni struktur) səbəblər rol oynayır.

1 - Psixoloji səbəblər:
- qızlıq pərdəsini qorunması ilə əlaqədar uşaqlıqdan qalma qorxular,
- cinsi zədələlər (təcavüz, fiziki zorakılıq, pornografik film izləyib iyrənmə, ana atanın cinsi əlaqəsinə şahid olma kimi)
- hamilə qalma, abort, doğuş qorxuları,
- həddindən artıq ağır cəmiyyət nizamı içində həyat, ağır əxlaq qaydaları və tabular,
- cinsi əlaqəyə günahkarlıq, ayıb kimi yanaşma,
- ilk gecə ilə əlaqədar yanlış, şişirdilmiş məlumatlar , ilk gecədə ağrı və ya qanaxmanın çox olacağı düşüncələr və s.

2 - Orqanik (struktur) vaginizmin səbəbləri:
- qızlıq pərdəsinin qalın və yüksək kənarlı olması,
- qızlıq pərdəsinin digər anormallıqları (ara bölməli və ya ələk şəklində qızlıq pərdəsi quruluşu),
- vagina içindəki ara bölmələr,
- bartolinit,
-vulvar-vestibulit sindromu
- vaginit.

Daha əvvəl heç vaginizm problemi olmayanlarda belə yaşanmış pis təcrübələr (çətin doğuş, abort, kobud edilən bir ginekoloji müayinə kimi vəziyyətlər) nəticəsində də vaginizm inkişaf edə bilər. Bütün bu səbəblərə görə düzgün ginekoloji müayinənin əhəmiyyəti böyükdür. Bu səbəbdən vaginizm müalicəsinə başlamadan əvvəl ginekoloji müayinədən hər bir qadın keçməlidir. Ancaq bu şəkildə ən uyğun müalicə yanaşması seçiləcək.

SAĞLAM YAŞAMANIZ DİLƏYİLƏ : DR.CƏLİL BAĞIROV

Devamını Oku

Dr.Cəlil Bağırov|Yumurtalıq kistaları

Son dövrlərdə xanimlar arasinda olduqca geniş yayılan xəstəliklərdən biri də "Yumurtalıq kistaları"dır.

Yumurtalıq kistaları - yumurtalığın içində və ya üzərində yer alan, içləri maye ilə dolu kisəciklərdir. Yumurtalıqlar - uşaqlığın hər iki tərəfində yerləşən, badamvari orqanlardır. Bir çox qadınlar yumurtalıq kistaları ilə rastlaşa bilərlər. Əksər hallarda yumurtalıq kistalarının çoxu xəstəyə heç bir narahatlıq vermir. Və bəzi kistalar bir neçə ay ərzində müalicə olunmadan keçib gedir. Ancaq bəzi partlayan yumurtalıq kistaları ciddi simptomlar yarada bilər. Sağlamlığınızı qorumaq üçün ən yaxşısı kistaların simptomlarını və növlərini bilərək, nizamlı müayinədən keçməkdir. Lakin yumurtalıq kistası olub-olmadığı mövzusunda ancaq simptomlara güvənmək olmaz. Çünki kistanın olduğuna baxmayaraq, qadında heç bir simptom olmaya bilər. Və ya simptomlar endometrioza, çanaq orqanların iltihabi xəstəliklərinə, boru hamiləliyə və ya yumurtalıq xərçənginə oxşarlıq göstərə bilər. Yəni, simptomları müşahidə etmək, bədənindəki dəyişiklikləri izləmək və hansı simptomun əhəmiyyətli olduğunu bilmək çox vacibdir.

Əgər yumurtalıq kistası varsa aşağıdakı simptomlardan bir və ya bir neçəsi müşahidə ola bilər:

 aybaşı pozgunluğu (gecikmələr, vaxtından tez başlanması)

 çanaqda ağrılar (kəskin və ya davamlı)

 aybaşıdan əvvəl başlayan və ya bitməsinə yaxın ağrılar

 cinsi əlaqə zamanı ağrı

 aybaşı arası qanaxma, uşaqlıq qanaxmaları

 bəzi hallarda mədə bulanması, süd vəzilerin həssaslığı, hərarət

 böyük bir yumurtalıq kistası qarında narahatlıq hissi verə bilər. Əgər böyük bir kista sidik kisəsinə təzyiq edirsə, daha tez sidik etmə ehtiyacı hiss edə bilərsiniz.

Bu simptomlar varsa həkimə müraciət etməlisiz.

Kistaların yaranma səbəbləri və növləri

İki növ funksional kista var:

Follikulyar kista

Yumurtalıqlarda hər ay follikullar yetişirlər və LH səviyəsinin artmasının fonunda partlayır. Bəzən normal bir follikul partlamır və böyüməyə davam edərək kistaya çevrilir. Bu vəziyyətdə yaranan kistalara follikulyar kista deyilir. Yəni, bu kista mensturasiya dövrünün normal funksiyası zamanı meydana gəlmişdir.

Sarı cismin kistası

LH hormonu artığında və ovulyasiya baş verəndə çatlamış follikul hamiləliyin davam etməsi üçün daha böyük miqdarda estrogen və progesteron ifraz etməyə başlayır. Bu dəyişmiş follikul artıq Sarı Cism adlandırılır. Ancaq bəzən sarı cismin içinə maye yığılır və kista meydana çıxır.

Funksional kistalardan savayı digər kistalar da olur, lakin onlar daha nadirdir:

Dermoid kista

Bu kistaların içlərində saç, dəri, diş kimi toxumalar olur. Nadir hallarda xərçəngə keçir, lakin böyüyərək yumurtalığı tam məhv edə bilərlər.

Endometrioma (şokolad kisti)

Bu kistalar endometriozun bir nəticəsi olaraq inkişaf edir. Endometrioz - uşaqlığın iç təbəqəsində olan və hər ay aybaşı qanaması şəklində çölə tökülən endometriumun bədəndə uşaqlıq xaricində bir yerə yerləşməsidir. Bu toxuma yumurtalığa yapışaraq orada kista şəkilində inkişaf edə bilər.

Cistadenoma

Bu kistalar yumurtalıq toxumasından əmələ gəlir və içlərində suya bənzər bir maye və ya selikli bir möhtəviyyat vardır. 17 sm-ə qədər böyüyə bilər və yumurtalığın burulmasına səbəb ola bilər.

Ginekoloji və ultrasəs müayinə zamanı kistalar aşkar olunur. Əgər kistadan şübhələnirsinizsə həkiminiz kistanın xüsusiyyətini və müalicəyə ehtiyacınız olub-olmadığını müəyyən etmək üçün irəli müayinələr (MRT, qan analizləri) istəyə bilər.

Sağlam yaşamaq diləyilə : DR.CƏLİL BAĞIROV

Devamını Oku

Süd vəzlərin quruluşu və böyüklüyü "Cinsi Həyata" necə təsir edir?

Demək olar ki, hər bir qadın süd vəziləri ilə əlaqədar olaraq narahatlıqla yaşayır. 
Bəzən iki döşün ölçüsü ya da şəkli bir-birindən azca da olsa fərqlənir.Bəziləri "süd vəzlərinin kiçik olması" narahatlılığı ilə yaşar, bəziləri də əksinə, "böyük olmasından narahatlılıq hiss edərlər". Nəticədə süd vəzləri "baxışından" xoşbəxt qadın azdır. Qadınların süd vəzləri, onların cinsi həyəcana çatmasında açar rollardan birinə sahibdir. Təbii ki, kişilərin də...
Süd vəzləri,qadınların fərqlilik daşıdıqları bölgədən, məhz ikinci bir bölgedir və bu səbəblə də kişiləri, vizual olaraq xəbərdar edərlər. Kişilərin fərqində olduqları ya da ola bilmədikləri ehtiraslı baxışlarının da hədəfi olurlar.
✔Bəs görəsən,döşün böyüklüyü əhəmiyyətlidirmi?
Qadınların çoxu kiçik süd vəzlərinə sahib olma narahatçılığı yaşayırlar. Hətta normal süd vəzləri olanlar da. Ancaq süd vəzlərinin istər böyüklüyü və istərsə də kiçikliyi, bu artıq "zövqlər və fərdlər müzakirə" məsələsidir. Yəni bəzi kişilər böyük döş sevər, bəzilərisə kiçik döş sevərlər...
✔Gözəl və Estetik döşlərə sahib olmaq üçün etməniz lazım olan Döş Məşqləri Nələrdir?

🔴Üzgüçülük--- Üzmə bildiyimiz kimi bütün bədən üçün faydalı, əlbəttə ki, süd vəzlərini də şəklə salan bir idman növüdür.
✔Əgər sinələriniz böyükdürsə ağırlıq tələb edən idmanlardan qaçmağınız məsləhətlidir. Süd vəzlərin gözəlliyi üçün təklif edilən məşqlərin əsas məqsədi kürək və çiyin əzələlərinin qüvvətləndirilməsidir. Bunun üçün 3 məşq vardır.

🔴 Diz və əllərinizi yerə qoyun (uşaq əməkliyən kimi) Kürəyinizi və başınızı dik tutun. Qıçlarınızı omba səviyyəsinədək havaya qaldırıb çarpaz hala gətirin. Dirsəklərinizi bükərək gövdənizi yerə doğru endirin. Bir neçə saniyə gözləyib ilk mövqenizə dönün. Oxşar hərəkəti 20 dəfə tekrarlayın.
🔴 Yerə uzanın. Çiyinləriniz yerlə tamamilə təmas etsin. Qıçlarınızı yuxarıya qaldırıb çarpaz hala gətirin. Qollarınızı əvvəl bədəninizə paralel şəkildə yana uzadın, sonra dümdüz və gərgin olaraq yuxarı qaldırın və əllərinizi birləşdirin. Bir neçə saniyə gözləyib ilk mövqenizə dönün. Oxşar hərəkəti 20 dəfə tekrarlayın.
🔴 Bağdaş quraraq oturun. Çiyinlərinizi düz tutun. Qollarınızı sinə səviyyəsinə gətirib ovuclarının iç-içə gələcək şəkildə əllərinizi birləşdirin. Bütün gücünüzlə ovuclarınızı bir-birinə doğru itələyin. Bir neçə saniyə gövşəyərək bu vəziyyətdə durun və sonra ilk mövqenizə dönün.Oxşar hərəkəti 20 dəfə təkrarlayın.

P.S. Sizin üçün nəyin yaxşı olduğunu sizdən daha yaxşı heç kim bilə bilməz..
Bu həyatı yaşayan, içində olan, bütün problemlərlə üzləşən sizsiniz. Ən dərininə qədər bir çox şeyə hakim olan yenə sizsiniz, bu səbəbdən sizin üçün nəyin yaxşı nəyin pis olduğunu başqasının bilməsi mümkün deyil, bu kəslər sizə ən yaxın kəslər olsa belə. Bu səbəbdən həyatınızın hər halıyla yaşayıb "Həyat keyfinizi" çıxardın...
Allaha əmanət olun

Devamını Oku

Dr.Cəlil Bağırov|Övladını düşünməyən qadın, heç olmasa, özünü düşün!

Əmizdirmə son dərəcədə güvənli və təbii bir üsuldur. Hər məməli canlı kimi, insanlar da balasını doğuşdan dərhal sonra əmizdirməlidirlər. Ananın körpəyə süd verməsi körpəyə inanılmaz dərəcədə güc-qüvvət, sağlamlıq və enerji verir. Amma süd verən qadının özü də bu prosesdə daha tez sağalır. Çünki doğuşdan dərhal sonra qadın körpəsini əmizdirməyə başlasa, doğuşdan sonra çox vaxt baş verən təhlükəli qanaxmalar heç vaxt olmur.

Bütün hamilə qadınların orqanizmində hamiləlik müddətində gələcək körpəsini əmizdirə bilməsi üçün proseslər gedir. Buna görə də hər bir ana əmizdirmə qabiliyyətinə malikdir.Süni yollarla südün kəsilməsinə cəhd etmək orqanizmdə qarşısıalınmaz fəsadlar yarada bilər. Körpələrini əmizdirən qadınlarda süd vəzisi xərçəngi əmizdirməyən qadınlara nisbətən 25% daha azdır.Körpəsini əmizdirən qadınlar daha tez arıqlamaq imkanı əldə edə bilirlər. Çünki süd verən analar gündə 500 kalori xərcləyirlər. Əmizdirmə anada yumurtalıq xərçəngi riskini xeyli azaldır. Üstəlik, əmizdirmə arzuolunmaz hamiləlikdən qoruyur.ÜST-ün bir araşdırmasına əsasən, körpəsini əmizdirən qadınlar əmizdirməyənlərə nisbətən daha qamətli, daha sağlam və daha uzunömürlü olurlar.Əmizdirmə ilə ana bədənindən "oksitosin" adlı hormon ifraz olunur. Bu hormon həm südün döşlərdən çölə atılmasını həyata keçirir, həm də doğuşdan sonra yumurtalığın yığılmasını asanlaşdırır. Ana südü üzdəki sızanaq və civzələrə qarşı da kömək edir, hər gün dəri südlə silinsə və ana südündə isladılmış dəsmalla kompres edilsə, bütün civzələrdən və ləkələrdən təmizlənər.Körpənizə süd verərək,həm özünüz sağlam olun,həm də körpəniz və həyat durumunuzu da tənzimləyin!Hörmətlə : Dr. Cəlil BağırovBütün hamilə qadınların orqanizmində hamiləlik müddətində gələcək körpəsini əmizdirə bilməsi üçün proseslər gedir. Buna görə də hər bir ana əmizdirmə qabiliyyətinə malikdir.Süni yollarla südün kəsilməsinə cəhd etmək orqanizmdə qarşısıalınmaz fəsadlar yarada bilər. Körpələrini əmizdirən qadınlarda süd vəzisi xərçəngi əmizdirməyən qadınlara nisbətən 25% daha azdır.Körpəsini əmizdirən qadınlar daha tez arıqlamaq imkanı əldə edə bilirlər. Çünki süd verən analar gündə 500 kalori xərcləyirlər. Əmizdirmə anada yumurtalıq xərçəngi riskini xeyli azaldır. Üstəlik, əmizdirmə arzuolunmaz hamiləlikdən qoruyur.ÜST-ün bir araşdırmasına əsasən, körpəsini əmizdirən qadınlar əmizdirməyənlərə nisbətən daha qamətli, daha sağlam və daha uzunömürlü olurlar.Əmizdirmə ilə ana bədənindən "oksitosin" adlı hormon ifraz olunur. Bu hormon həm südün döşlərdən çölə atılmasını həyata keçirir, həm də doğuşdan sonra yumurtalığın yığılmasını asanlaşdırır. Ana südü üzdəki sızanaq və civzələrə qarşı da kömək edir, hər gün dəri südlə silinsə və ana südündə isladılmış dəsmalla kompres edilsə, bütün civzələrdən və ləkələrdən təmizlənər.Körpənizə süd verərək,həm özünüz sağlam olun,həm də körpəniz və həyat durumunuzu da tənzimləyin!Hörmətlə : Dr. Cəlil Bağırov

Devamını Oku

Mastopatiya

Mastopatiya - süd vəzisinin xoşxassəli törəməsidir. Hal-hazırda ən geniş yayılmış xəstəliklərdən biridir. Lakin onun xoşxassəli olmağı “narahat olmamalıyıq” demək deyil. Mastopatiya adı altında süd vəzisinin fibradenoması,axacaqdaxilipapillomatoz,mastopatiya birləşir.Qeyd edim ki,mastopatiya gələcəkdə xərçəngə də çevrilə bilər.Odur ki,vaxt itirmeden yoxlanin!!!

Devamını Oku

Dr.Celil Bagirov|Meme kanserini yükselden risk faktörleri

 

Meme kanseri kadınlarda görülen kanser tipleri arasında birinci sırada yer almaktadır. Hayat boyu her 8 kadından birinin kansere yakalanma riski vardır. Meme kanseri, meme dokusundaki hücrelerden gelişen kanserlerdir.
Meme dokusunun herhangi bir yerinden kaynaklanabilir.Meme kanseri oluşumunda genetik değişiklikler çok önemlidir. Genetik yapıda çeşitlifaktörlerin ve normal yaşlanmanın etkisiyle ortaya çıkan bozukluklar kansere neden olur. Ancak meme kanserlerinin sadece %7-9’luk bir kısmı ailesel geçişlidir. Özellikle anne tarafında genç yaşta meme kanseri ve erkek meme kanseri görülmesi ailesel bir geçişe işaret edebilir.
>Risk Faktörleri
1.Kadın cinsiyet ve yaşlanma meme kanseri için en önemli risk faktörleridir. Diğer bilinen risk faktörleri aşağıda belirtilmiştir;
2. İlk doğum yaşı: 30 yaşından sonra ilk doğumunu yapanlarda,
18 yaş öncesinde ilk doğumunu yapanlara göre risk artmaktadır. Daha önceleri doğum sayısı ile kanser gelişimi arasında ters ilişki olduğu öne sürülmüşse de bu ilişki gösterilememiştir. Yine de hamilelik döneminde östrojen hormonunun daha düşük seviyelerde olması bu koruyucu etkinin ortaya çıkmasını sağlıyor olabilir.
3. İlk adet yaşı: İlk adetini erken yaşlarda görenler, yaşam boyu daha uzun süre östrojen hormonuna maruz kalacaklarından dolayı risk artmaktadır.
4. Menopoz yaşı: Menopoz bilindiği gibi kadının adetten kesildiği, doğurganlığının sona erdiği dönemdir. İleri yaşta (>55 yaş) menopoza girme meme kanseri riskini arttırmaktadır. Burada da etken uzun süre östrojen hormonuna maruz kalmadır.
5. Emzirme: En az bir yıl süreyle emzirmenin koruyucu etkisinin olduğunu gösteren verilerin yanı sıra herhangi bir etkisinin olmadığını iddia eden çalışmalar da mevcuttur.
6. Doğum kontrol hapları: Doğum kontrol haplarının uzun süre kullanımı meme kanseri gelişim riskini arttırmaktadır. Bunun yanı sıra en az beş yıl süreyle bu ilaçların kullanılmasınınkalın bağırsak, rahim ve over (yumurtalık) kanseri riskini azalttığı gösterilmiştir. 10 yıldan daha uzun süre kullanımlarda ve özellikle genç yaşta (20 yaş öncesinde) kullanmaya başlamakla meme kanseri, kalp krizi ve inme riski artmaktadır. Burada özellikle belirtilmesi gereken husus doğum kontrol hapıyla birlikte sigara içiminin ciddi sorunlara yol açabileceğidir. İkisi birlikte kalp hastalıkları ve inme riskini belirgin arttırmaktadır.
7. Menopoz sonrası hormon tedavisi: Bu tür ilaçlar genellikle menopoza bağlı şikayetlerin ortadan kaldırılması veya azaltılması amacıyla kullanılırlar. Bu ilaçlar vücudun üretimini kestiği östrojen ve progesteron hormonlarını içermektedir. Bu ilaçları 5 yıl ve daha uzun süre kullanan menopoz sonrası dönem kadınlarda meme kanseri ve rahim kanseri riski artar.
8. Boy ve kilo: Uzun boylu kadınlarda meme kanseri riski artmaktadır. Bunun nedeni bilinmemektedir. Benzer şekilde bu kadınlarda kalın bağırsak kanseri riski de yüksek saptanmıştır. Menopoz öncesi dönemde aşırı zayıf kadınlarla, menopozdan sonra idealin üzerinde kilosu olan kadınlarda meme kanseri riski artmaktadır. Menopoz sonrası dönemde aşırı kilolar ve özellikle yağ dokusu fazla miktarda östrojen hormonu (meme kanserine neden olduğu bilinen hormon) yapımına neden olmaktadır.
9. Beslenme: Menopoz sonrası dönemde yağ oranı yüksek gıdalarla beslenme ile meme kanseri gelişimi arasında ilişki mevcuttur. Aksi olarak sebze ağırlıklı beslenmenin ise koruyucu etkisi vardır.
10. Alkol: Günde 1 bardaktan (1 bira, 1 bardak şarap, 1 duble sert içecek) daha fazla alkol tüketimi kadınlarda östrojen hormonu düzeylerini arttırdığı için kanser gelişim riskini arttırabilir.
>Risk Faktörleri
1.Kadın cinsiyet ve yaşlanma meme kanseri için en önemli risk faktörleridir. Diğer bilinen risk faktörleri aşağıda belirtilmiştir;
2. İlk doğum yaşı: 30 yaşından sonra ilk doğumunu yapanlarda,
18 yaş öncesinde ilk doğumunu yapanlara göre risk artmaktadır. Daha önceleri doğum sayısı ile kanser gelişimi arasında ters ilişki olduğu öne sürülmüşse de bu ilişki gösterilememiştir. Yine de hamilelik döneminde östrojen hormonunun daha düşük seviyelerde olması bu koruyucu etkinin ortaya çıkmasını sağlıyor olabilir.
3. İlk adet yaşı: İlk adetini erken yaşlarda görenler, yaşam boyu daha uzun süre östrojen hormonuna maruz kalacaklarından dolayı risk artmaktadır.
4. Menopoz yaşı: Menopoz bilindiği gibi kadının adetten kesildiği, doğurganlığının sona erdiği dönemdir. İleri yaşta (>55 yaş) menopoza girme meme kanseri riskini arttırmaktadır. Burada da etken uzun süre östrojen hormonuna maruz kalmadır.
5. Emzirme: En az bir yıl süreyle emzirmenin koruyucu etkisinin olduğunu gösteren verilerin yanı sıra herhangi bir etkisinin olmadığını iddia eden çalışmalar da mevcuttur.
6. Doğum kontrol hapları: Doğum kontrol haplarının uzun süre kullanımı meme kanseri gelişim riskini arttırmaktadır. Bunun yanı sıra en az beş yıl süreyle bu ilaçların kullanılmasınınkalın bağırsak, rahim ve over (yumurtalık) kanseri riskini azalttığı gösterilmiştir. 10 yıldan daha uzun süre kullanımlarda ve özellikle genç yaşta (20 yaş öncesinde) kullanmaya başlamakla meme kanseri, kalp krizi ve inme riski artmaktadır. Burada özellikle belirtilmesi gereken husus doğum kontrol hapıyla birlikte sigara içiminin ciddi sorunlara yol açabileceğidir. İkisi birlikte kalp hastalıkları ve inme riskini belirgin arttırmaktadır.
7. Menopoz sonrası hormon tedavisi: Bu tür ilaçlar genellikle menopoza bağlı şikayetlerin ortadan kaldırılması veya azaltılması amacıyla kullanılırlar. Bu ilaçlar vücudun üretimini kestiği östrojen ve progesteron hormonlarını içermektedir. Bu ilaçları 5 yıl ve daha uzun süre kullanan menopoz sonrası dönem kadınlarda meme kanseri ve rahim kanseri riski artar.
8. Boy ve kilo: Uzun boylu kadınlarda meme kanseri riski artmaktadır. Bunun nedeni bilinmemektedir. Benzer şekilde bu kadınlarda kalın bağırsak kanseri riski de yüksek saptanmıştır. Menopoz öncesi dönemde aşırı zayıf kadınlarla, menopozdan sonra idealin üzerinde kilosu olan kadınlarda meme kanseri riski artmaktadır. Menopoz sonrası dönemde aşırı kilolar ve özellikle yağ dokusu fazla miktarda östrojen hormonu (meme kanserine neden olduğu bilinen hormon) yapımına neden olmaktadır.
9. Beslenme: Menopoz sonrası dönemde yağ oranı yüksek gıdalarla beslenme ile meme kanseri gelişimi arasında ilişki mevcuttur. Aksi olarak sebze ağırlıklı beslenmenin ise koruyucu etkisi vardır.
10. Alkol: Günde 1 bardaktan (1 bira, 1 bardak şarap, 1 duble sert içecek) daha fazla alkol tüketimi kadınlarda östrojen hormonu düzeylerini arttırdığı için kanser gelişim riskini artt

 ırabilir.>Risk Faktörleri1.Kadın cinsiyet ve yaşlanma meme kanseri için en önemli risk faktörleridir. Diğer bilinen risk faktörleri aşağıda belirtilmiştir;2. İlk doğum yaşı: 30 yaşından sonra ilk doğumunu yapanlarda,18 yaş öncesinde ilk doğumunu yapanlara göre risk artmaktadır. Daha önceleri doğum sayısı ile kanser gelişimi arasında ters ilişki olduğu öne sürülmüşse de bu ilişki gösterilememiştir. Yine de hamilelik döneminde östrojen hormonunun daha düşük seviyelerde olması bu koruyucu etkinin ortaya çıkmasını sağlıyor olabilir.3. İlk adet yaşı: İlk adetini erken yaşlarda görenler, yaşam boyu daha uzun süre östrojen hormonuna maruz kalacaklarından dolayı risk artmaktadır.4. Menopoz yaşı: Menopoz bilindiği gibi kadının adetten kesildiği, doğurganlığının sona erdiği dönemdir. İleri yaşta (>55 yaş) menopoza girme meme kanseri riskini arttırmaktadır. Burada da etken uzun süre östrojen hormonuna maruz kalmadır.5. Emzirme: En az bir yıl süreyle emzirmenin koruyucu etkisinin olduğunu gösteren verilerin yanı sıra herhangi bir etkisinin olmadığını iddia eden çalışmalar da mevcuttur.6. Doğum kontrol hapları: Doğum kontrol haplarının uzun süre kullanımı meme kanseri gelişim riskini arttırmaktadır. Bunun yanı sıra en az beş yıl süreyle bu ilaçların kullanılmasınınkalın bağırsak, rahim ve over (yumurtalık) kanseri riskini azalttığı gösterilmiştir. 10 yıldan daha uzun süre kullanımlarda ve özellikle genç yaşta (20 yaş öncesinde) kullanmaya başlamakla meme kanseri, kalp krizi ve inme riski artmaktadır. Burada özellikle belirtilmesi gereken husus doğum kontrol hapıyla birlikte sigara içiminin ciddi sorunlara yol açabileceğidir. İkisi birlikte kalp hastalıkları ve inme riskini belirgin arttırmaktadır.7. Menopoz sonrası hormon tedavisi: Bu tür ilaçlar genellikle menopoza bağlı şikayetlerin ortadan kaldırılması veya azaltılması amacıyla kullanılırlar. Bu ilaçlar vücudun üretimini kestiği östrojen ve progesteron hormonlarını içermektedir. Bu ilaçları 5 yıl ve daha uzun süre kullanan menopoz sonrası dönem kadınlarda meme kanseri ve rahim kanseri riski artar.8. Boy ve kilo: Uzun boylu kadınlarda meme kanseri riski artmaktadır. Bunun nedeni bilinmemektedir. Benzer şekilde bu kadınlarda kalın bağırsak kanseri riski de yüksek saptanmıştır. Menopoz öncesi dönemde aşırı zayıf kadınlarla, menopozdan sonra idealin üzerinde kilosu olan kadınlarda meme kanseri riski artmaktadır. Menopoz sonrası dönemde aşırı kilolar ve özellikle yağ dokusu fazla miktarda östrojen hormonu (meme kanserine neden olduğu bilinen hormon) yapımına neden olmaktadır.9. Beslenme: Menopoz sonrası dönemde yağ oranı yüksek gıdalarla beslenme ile meme kanseri gelişimi arasında ilişki mevcuttur. Aksi olarak sebze ağırlıklı beslenmenin ise koruyucu etkisi vardır.10. Alkol: Günde 1 bardaktan (1 bira, 1 bardak şarap, 1 duble sert içecek) daha fazla alkol tüketimi kadınlarda östrojen hormonu düzeylerini arttırdığı için kanser gelişim riskini arttırabilir.

>Risk Faktörleri1.Kadın cinsiyet ve yaşlanma meme kanseri için en önemli risk faktörleridir. Diğer bilinen risk faktörleri aşağıda belirtilmiştir;2. İlk doğum yaşı: 30 yaşından sonra ilk doğumunu yapanlarda,18 yaş öncesinde ilk doğumunu yapanlara göre risk artmaktadır. Daha önceleri doğum sayısı ile kanser gelişimi arasında ters ilişki olduğu öne sürülmüşse de bu ilişki gösterilememiştir. Yine de hamilelik döneminde östrojen hormonunun daha düşük seviyelerde olması bu koruyucu etkinin ortaya çıkmasını sağlıyor olabilir.3. İlk adet yaşı: İlk adetini erken yaşlarda görenler, yaşam boyu daha uzun süre östrojen hormonuna maruz kalacaklarından dolayı risk artmaktadır.4. Menopoz yaşı: Menopoz bilindiği gibi kadının adetten kesildiği, doğurganlığının sona erdiği dönemdir. İleri yaşta (>55 yaş) menopoza girme meme kanseri riskini arttırmaktadır. Burada da etken uzun süre östrojen hormonuna maruz kalmadır.5. Emzirme: En az bir yıl süreyle emzirmenin koruyucu etkisinin olduğunu gösteren verilerin yanı sıra herhangi bir etkisinin olmadığını iddia eden çalışmalar da mevcuttur.6. Doğum kontrol hapları: Doğum kontrol haplarının uzun süre kullanımı meme kanseri gelişim riskini arttırmaktadır. Bunun yanı sıra en az beş yıl süreyle bu ilaçların kullanılmasınınkalın bağırsak, rahim ve over (yumurtalık) kanseri riskini azalttığı gösterilmiştir. 10 yıldan daha uzun süre kullanımlarda ve özellikle genç yaşta (20 yaş öncesinde) kullanmaya başlamakla meme kanseri, kalp krizi ve inme riski artmaktadır. Burada özellikle belirtilmesi gereken husus doğum kontrol hapıyla birlikte sigara içiminin ciddi sorunlara yol açabileceğidir. İkisi birlikte kalp hastalıkları ve inme riskini belirgin arttırmaktadır.7. Menopoz sonrası hormon tedavisi: Bu tür ilaçlar genellikle menopoza bağlı şikayetlerin ortadan kaldırılması veya azaltılması amacıyla kullanılırlar. Bu ilaçlar vücudun üretimini kestiği östrojen ve progesteron hormonlarını içermektedir. Bu ilaçları 5 yıl ve daha uzun süre kullanan menopoz sonrası dönem kadınlarda meme kanseri ve rahim kanseri riski artar.8. Boy ve kilo: Uzun boylu kadınlarda meme kanseri riski artmaktadır. Bunun nedeni bilinmemektedir. Benzer şekilde bu kadınlarda kalın bağırsak kanseri riski de yüksek saptanmıştır. Menopoz öncesi dönemde aşırı zayıf kadınlarla, menopozdan sonra idealin üzerinde kilosu olan kadınlarda meme kanseri riski artmaktadır. Menopoz sonrası dönemde aşırı kilolar ve özellikle yağ dokusu fazla miktarda östrojen hormonu (meme kanserine neden olduğu bilinen hormon) yapımına neden olmaktadır.9. Beslenme: Menopoz sonrası dönemde yağ oranı yüksek gıdalarla beslenme ile meme kanseri gelişimi arasında ilişki mevcuttur. Aksi olarak sebze ağırlıklı beslenmenin ise koruyucu etkisi vardır.10. Alkol: Günde 1 bardaktan (1 bira, 1 bardak şarap, 1 duble sert içecek) daha fazla alkol tüketimi kadınlarda östrojen hormonu düzeylerini arttırdığı için kanser gelişim riskini arttırabilir.>Risk Faktörleri1.Kadın cinsiyet ve yaşlanma meme kanseri için en önemli risk faktörleridir. Diğer bilinen risk faktörleri aşağıda belirtilmiştir;2. İlk doğum yaşı: 30 yaşından sonra ilk doğumunu yapanlarda,18 yaş öncesinde ilk doğumunu yapanlara göre risk artmaktadır. Daha önceleri doğum sayısı ile kanser gelişimi arasında ters ilişki olduğu öne sürülmüşse de bu ilişki gösterilememiştir. Yine de hamilelik döneminde östrojen hormonunun daha düşük seviyelerde olması bu koruyucu etkinin ortaya çıkmasını sağlıyor olabilir.3. İlk adet yaşı: İlk adetini erken yaşlarda görenler, yaşam boyu daha uzun süre östrojen hormonuna maruz kalacaklarından dolayı risk artmaktadır.4. Menopoz yaşı: Menopoz bilindiği gibi kadının adetten kesildiği, doğurganlığının sona erdiği dönemdir. İleri yaşta (>55 yaş) menopoza girme meme kanseri riskini arttırmaktadır. Burada da etken uzun süre östrojen hormonuna maruz kalmadır.5. Emzirme: En az bir yıl süreyle emzirmenin koruyucu etkisinin olduğunu gösteren verilerin yanı sıra herhangi bir etkisinin olmadığını iddia eden çalışmalar da mevcuttur.6. Doğum kontrol hapları: Doğum kontrol haplarının uzun süre kullanımı meme kanseri gelişim riskini arttırmaktadır. Bunun yanı sıra en az beş yıl süreyle bu ilaçların kullanılmasınınkalın bağırsak, rahim ve over (yumurtalık) kanseri riskini azalttığı gösterilmiştir. 10 yıldan daha uzun süre kullanımlarda ve özellikle genç yaşta (20 yaş öncesinde) kullanmaya başlamakla meme kanseri, kalp krizi ve inme riski artmaktadır. Burada özellikle belirtilmesi gereken husus doğum kontrol hapıyla birlikte sigara içiminin ciddi sorunlara yol açabileceğidir. İkisi birlikte kalp hastalıkları ve inme riskini belirgin arttırmaktadır.7. Menopoz sonrası hormon tedavisi: Bu tür ilaçlar genellikle menopoza bağlı şikayetlerin ortadan kaldırılması veya azaltılması amacıyla kullanılırlar. Bu ilaçlar vücudun üretimini kestiği östrojen ve progesteron hormonlarını içermektedir. Bu ilaçları 5 yıl ve daha uzun süre kullanan menopoz sonrası dönem kadınlarda meme kanseri ve rahim kanseri riski artar.8. Boy ve kilo: Uzun boylu kadınlarda meme kanseri riski artmaktadır. Bunun nedeni bilinmemektedir. Benzer şekilde bu kadınlarda kalın bağırsak kanseri riski de yüksek saptanmıştır. Menopoz öncesi dönemde aşırı zayıf kadınlarla, menopozdan sonra idealin üzerinde kilosu olan kadınlarda meme kanseri riski artmaktadır. Menopoz sonrası dönemde aşırı kilolar ve özellikle yağ dokusu fazla miktarda östrojen hormonu (meme kanserine neden olduğu bilinen hormon) yapımına neden olmaktadır.9. Beslenme: Menopoz sonrası dönemde yağ oranı yüksek gıdalarla beslenme ile meme kanseri gelişimi arasında ilişki mevcuttur. Aksi olarak sebze ağırlıklı beslenmenin ise koruyucu etkisi vardır.10. Alkol: Günde 1 bardaktan (1 bira, 1 bardak şarap, 1 duble sert içecek) daha fazla alkol tüketimi kadınlarda östrojen hormonu düzeylerini arttırdığı için kanser gelişim riskini arttırabilir. — 

Devamını Oku