"Qaragilə"nin Xeyirləri
Yüksək hündürlüklərdə boyu 20-50 sm-ə çatan, oduncağabənzər kol bitki növü olan
Qaragilə Amerika, Şimali Avropa və Qara dəniz bölgəsinin dağlıq ərazilərində bol miqdarda bitir. Qırmızıdan bənövşəyi rəngə qədər olan qaragilə meyvələri iyul ayında toplanmağa başlayır və sentyabr ayına qədər toplana bilər.
Qaragilənin tərkibində A, C vitaminləri ilə faydalı şəkərlər, üzvi turşular, taninlər, pektin və mirtilin olaraq adlandırılan bir boya maddəsi ilə meyvəyə rəngini verən proantosiyanidinler var. Qaragilə çiy meyvə kimi qurudularaq da istehlak edilə, ya da çayı hazırlanaraq da içilə bilər.
Qaragilənin tərkibində A, C vitaminləri ilə faydalı şəkərlər, üzvi turşular, taninlər, pektin və mirtilin olaraq adlandırılan bir boya maddəsi ilə meyvəyə rəngini verən proantosiyanidinler var. Qaragilə çiy meyvə kimi qurudularaq da istehlak edilə, ya da çayı hazırlanaraq da içilə bilər.
Qaragilənin Sağlamlığa Faydaları:
Qaragilə antioksidant xüsusiyyətinə malikdir. Bu antioksidantlar hüceyrə pərdəsinə zərər verərək hüceyrələrin ölümünə səbəb olan zərərli hissəcikləri yox edər. Bədəndəki və qandakı zərərli toksinlərin çölə atılımını təmin edir. Hüceyrələrin yenilənməsini dəstəkləyərək bədənə güc verir. Yaşlanma hallarını gecikdirir. Tərkibində olan tanin maddəsinin ağrıkəsici və iltihabları yox edən xüsusiyyəti vardır. Xüsusilə boğaz ağrıları və sidik yolları infeksiyalarının müalicəsində fayda verir. Mütəmadi olaraqqaragilənin istehlakı mədə xorasının, ağız və diş xəstəliklərinin əmələ gəlməsinin qarşısını alır. Antikansoregen xüsusiyyəti səbəbiylə də xərçəng xəstəliklərinin qarşısının alınmasında böyük rol oynayır. Bundan başqa, gözlərin daha səmərəli işləməsini təmin edir və gecə görüşü qabiliyyətini artırır. Ürək və damar dostu olan qaragilə ürək böhranı riskini azaldır və damarların tutlmasını aradan qaldırır. Sinir sisteminə sakitləşdirici xüsusiyyəti vardır.
Qaragilənin Antioksidant Faydaları:
Hazırda mütəxəssislər tərəfindən antioksidant meyvələr arasında üst sıralarda yer verilən qaragilə hüceyrə yenilənməsini dəstəkləyir və yaşlanma əlamətlərinin gecikməsinə yardımçı olur. Bədəndə həm ekoloji səbəblər ilə, həm də həyat şəraiti səbəbi ilə zərərli maddələr toplanır. Toplanan bu zərərli maddələr orqanizmdə hüceyrələrə zərər verərək quruluşunun pozulmasına səbəb olur. Güclü antioksidant xüsusiyyəti ilə qaragilənin bu zərərli maddələrin bədəndən atılmasını təmin edərək hüceyrələrin zərər görməsinə mane olur. Cildi qidalandırır və dəri hüceyrələrinin yenilənməsinə yardımçı olur.
Qaragilə Sidik Yollarının Sağlamlığını Qoruyur:
Sidik yolları sağlamlığını qorumağa yardımçı olur: Sidik yolunun daxili divarlarında b-coli kimi bəzi bakteriya növlərinin vurduğu zədələr nəticəsində sidik yolunda bəzi ağırlaşmalar meydana gələ bilər, bu zaman yanma hissi baş verir. İltihab və infeksiya nəticəsində yaranan bu problemlərə qaragilə ciddi mənada fayda verə bilər.
Qaragilə Göz Sağlamlığını Qoruyur:
Aparılan klinik işlər nəticəsində qragilənin göz xəstəliklərindən qorunmağı təmin etdiyi ortaya qoyulmuşdur. Antioksidant xüsusiyyəti sayəsində göz xəstəlikləri arasında tez-tez rastlanan makula degenerasiya, katarakt, miopiya(yaxıngörmə), hipermetropiya(uzaqgörmə), gözlərdə quruluq, infeksiyalar, tor qişa ilə bağlı xəstəliklərə tutulma riskini azaldır.
Beyin Sağlamlığını Qoruyur:
Zəngin antioksidantlarla bərabər selen, vitamin A, B C və E vitaminləri baxımından zəngindir, sink, natrium, kalium, mis, maqnezium, fosfor, manqan, nevrotik qüsurları yaxşılaşdıran neyronların ölümünə mane olar. Bundan başqa, beyin hüceyrələrinin sağılığını qoruyur və mərkəzi sinir sistemi sağlamlığına kömək edir. Bu meyvələrin Alzheimer xəstəliyi kimi ciddi xəstəliyi müalicə etdiyini deyən alimlər də var.
Bir çox araşdırma nəticəsinə görə qaragilənin beyin funksiyaları və sinir sistemi üzərində olan konstruktiv təsirləri sübut olunmuşdur. Xüsusilə yaşlandıqca ortaya çıxan zehni xəstəliklərə tutulmamaq üçün istifadə edilən qaragiləyə diqqət göstərilməsi təklif edilir.
Bir çox araşdırma nəticəsinə görə qaragilənin beyin funksiyaları və sinir sistemi üzərində olan konstruktiv təsirləri sübut olunmuşdur. Xüsusilə yaşlandıqca ortaya çıxan zehni xəstəliklərə tutulmamaq üçün istifadə edilən qaragiləyə diqqət göstərilməsi təklif edilir.
Qaragilə Xərçəngə Yaxalanma Riskini Azaldır:
Qaragilə çox yaxşı bir C vitamini mənbəyidir. Bununla yanaşı çox və fərqli antioksidant daxildir. Həmçinin mis və Ellagic turşusu baxımından zəngindir. Bu komponent qaraciyər və kolon xərçəngi ilə mübarizədə ən çox ehtiyac duyulan komponentlərdəndir. Bu məsələ ilə bağlı aparılan işlər kolon xərçəngi hüceyrələrinin sürətini ləngitdiyi ortaya qoyulmuşdur. Bundan başqa, yumurtalıq xərçənginə yaxalanma riskini 34% nisbətində azaltdığı göstərilmişdir.
Qaragilə Stresslə Mübarizəni Artırır:
Qaragilənin beyin və mərkəzi sinir sistemi üzərindəki faydalarından bəhs etmişdik. Qaragilə bu xüsusiyyəti ilə dövrümüzün ən amansız xəstəliklərindən olan stresslə mübarizəni qüvvətləndirir. Bu səbəbdən stress mənşəli saysız-hesabsız xəstəlikdən qoruyur.